تاسیس موسسه حقوقی بدون پروانه وکالت امکان دارد؟

شاید با وظایف مؤسسات غیرتجاری آشنا باشید و بدانید وظایف این مؤسسات چیست. کار‌ های علمی، آموزشی، کمک‌ های انسان دوستانه و کارهای خیر از جمله افعال این مجموعه‌ ها است. مؤسسات غیر تجاری به دو نوع موسسه انتفاعی و موسسه غیرانتفاعی تقسیم می ‌شوند. 

این مجموعه ‌ها از آنجایی که به دنبال کسب سود و تقسیم آن بین افراد مشغول در موسسه هستند، جزو مجموعه ‌های غیر تجاری از نوع انتفاعی محسوب می‌ شوند. وظیفه اصلی این مؤسسات انتقال اطلاعات و دادن خدمات حقوقی به کسانی است که خواهان این خدمات هستند. برای تاسیس موسسه حقوقی نیاز به انجام اقداماتی خواهد بود که در ادامه قصد داریم به آن‌ ها بپردازیم.

تاسیس موسسه حقوقی

در گذشته تاسیس موسسه حقوقی بسیار آسان بود؛ چراکه هر کس می ‌توانست با داشتن یک مدرک حقوقی اقدام به تشکیل موسسه حقوقی کند. به‌ مرور زمان این مسئله مشکلات زیادی را در کشور به وجود آورد چراکه حتی وکلایی که اطلاعات قابل توجهی نداشتند نیز اقدام به تشکیل موسسه حقوقی کردند و پس از دادن مشاوره ‌های نادرست به مردم، مشکلاتی ایجاد شد.

اغلب این مؤسسات برای کسب سود بیشتر اقدام به جذب وکلای جوان، کم تجربه و کم اطلاع  می‌کردند و این کار را اشتغال زایی می ‌دانستند. برخی از این وکلای کم تجربه روند پیگیری پرونده ‌ها را به درستی نمی ‌دانستند و یا به درستی با موکل ارتباط برقرار نمی کردند. این مشکلات علاوه بر آنکه خواسته موکل را برطرف نمی‌کرد، باعث مشکلات شدید تری نیز برای او می ‌شد.

پس از آن که دیوان عالی عدالت رأی بر این صادر کرد که مؤسسات حقوقی فقط در صورت داشتن مجوز از کانون وکلای دادگستری و مشاوران قوه قضاییه حق تاسیس موسسه حقوقی داشته باشند، بخشی از مشکلات مذکور حل شد. با این دستور دلالان دیگر حق دخالت در امور وکالت را نداشتند.

امروزه جز با مجوز از مرکز وکلای دادگستری هیچ موسسه حقوقی حق تاسیس ندارد. از سوی دیگر تصمیم بر این شد از میان هر سه وکیلی که درخواست تاسیس مؤسسات مذکور را می ‌دهند یک وکیل باید دارای ده سال سابقه وکالت باشد. این تصمیم موجب افزایش کیفیت کار موسسات حقوقی شد.

شرایط تاسیس موسسه حقوقی

همان‌ طور که گفته شد مؤسسات حقوقی وظیفه ارائه خدمات حقوقی به افراد را دارند؛ از این رو همه مؤسسان و وکلایی که خواهان کار در مجموعه ‌های مذکور هستند، باید برای ثبت یک موسسه شرایط خاصی داشته باشند. این شرایط ضروری به عبارت زیر است.

• مدیران موسسه باید از دادگستری مجوز تاسیس دریافت کنند.
• تعداد وکلایی که برای تاسیس  یک مجموعه اقدام می ‌کنند باید حداقل ۳ نفر از یک منطقه باشند که قصد تشکیل یک موسسه حقوقی در همان منطقه را دارند.
• برای ارائه خدمات در مجموعه ‌های حقوقی، پروانه وکالت شما باید تمدید شده باشد و هیچ ‌وقت تمدید آن را به تعویق نیندازید.
• در صورتی که صاحب موسسه حقوقی هستید و یا در مجموعه ‌های وکالت دیگر کار می‌ کنید نمی‌توانید برای تاسیس یک موسسه حقوقی اقدام کنید.
• باید در همان شهری که پروانه وکالت خود را کسب کرده ‌اید موسسه مورد نظرخود را نیز بنا کنید؛ به‌عنوان‌ مثال اگر پروانه وکالت خود را از تهران دریافت کرده ‌اید نمی ‌توانید در کرج مجموعه حقوقی بنا کنید.
• لازم است سرمایه اولیه برای تاسیس موسسه را داشته باشید.
• موسسان و وکلا نباید هیچ‌ گونه سابقه فساد و  سابقه اقداماتی که با قوانین و رعایت شئونات در یک راستا نیست، داشته باشند.
• نام خاصی را با توجه به معیارهای تعیین شده انتخاب کنید.
• موضوع خاصی که قصد دادن خدمات درباره آن را به مردم دارید مشخص کنید.

لازم است بدانید پس از ثبت و تاسیس موسسه حقوقی مورد نظرتان، لازم است یکی از رؤسا موسسه با انتخاب همه رؤسا به عنوان رئیس و نماینده قانونی وکلا موسسه تعیین شود تا به امور مربوطه رسیدگی کند.

مدارک لازم برای ثبت موسسه حقوقی

پس از داشتن همه شرایط گفته شده لازم است برای ثبت و تاسیس موسسه حقوقی خود مدارکی را حاضر و به دادگستری محل کسب پروانه وکالتتان تحویل دهید و درخواست خود را مطرح کنید. این مدارک شامل موارد زیر هستند.

• ارائه دو نسخه از صورت‌ جلسه
• ارائه دو نسخه از اساس نامه شرکت
• ارائه نسخه کپی و اصل وکالت ‌نامه همه وکلا
• پرداخت هزینه مربوطه، دریافت فیش و ارائه آن
• کپی کارت ملی و شناسنامه برابر اصل افراد متقاضی و اعضای هیئت مدیره
• ارائه گواهی نداشتن سوء پیشینه و سابقه کیفری
• ارائه دو نسخه از شرکت ‌نامه
• ارائه دو نسخه صورت‌ جلسه دادگستری

دقت داشته باشید مجوز‌های ثبت موسسات ۳ ساله هستند و باید هر ۳ برای تمدید مجدد آن‌ها اقدام کنید. در صورتی که یک موسسه مجوز خود را تمدید نکند حق ادامه کار را نخواهد داشت. فرصت تمدید این مجوزها تا ۳ ماه پس از پایان تاریخ انقضا آن ها خواهد بود.

موضوع کار موسسه حقوقی

می‌دانیم یک موسسه حقوقی به چه مسائلی می‌ پردازد و واضح است که این مؤسسات نمی ‌توانند جز در حوزه مسائلی که در مورد حقوق است فعالیت کنند، اما موضوع دقیق فعالیت این مؤسسات چه باشد را مدیران و وکلا باید هنگام ثبت موسسه تعیین کنند. موضوع مؤسسات حقوقی می تواند از بین موضوعات زیر تعیین شود.

• انجام اعمال حقوقی (‌رسیدگی به پرونده‌ های مربوط به املاک، ‌ موجر و مستأجر، اراضی و منابع طبیعی و...)
• دادن مشاوره حقوقی (دادن مشاوره در زمینه ‌هایی چون سرمایه گذاری، ساخت منزل، مشکلات خانوادگی و...)
• رسیدگی به پرونده ‌های خانوادگی (رسیدگی به پرونده ‌های مشکلاتی چون نفقه، طلاق، حقوق زن و مرد و...)
• انجام امور کیفری (رسیدگی به پرونده‌هایی مثل دزدی، جعل، کلاهبرداری و...)
• و...

انتخاب نام موسسه حقوقی

علاوه بر آن که برای ثبت و تاسیس موسسه به مدارک خاصی نیاز دارید برای تعیین نام مجموعه نیز باید به چند نکته ساده دقت کنید. طبق قانون نام موسسه در کمترین حالت باید دارای سه سیلاب و بار معنایی درستی باشد. از سوی دیگر باید قبل از نام اصلی مجموعه کلمه موسسه ذکر شود.

دقت داشته باشید نام مورد نظر شما نباید به لاتین باشد و حتماً باید یک نام فارسی تعیین کنید. همچنین نام مورد نظر باید با فرهنگ اسلامی ایرانی ما مطابقت داشته و جزو نام ‌های خاص به حساب بیاید. فراموش نکنید پس از انتخاب نام مد نظر، حتماً استعلام بگیرید تا نسبت به تفاوت نام موسسه شما و مجموعه ‌های دیگر مطمئن شوید.

آیا تاسیس موسسه حقوقی بدون داشتن پروانه وکالت امکان‌ پذیر است؟

طبق قانون جدیدی که در چند سال‌ های اخیر، قوه قضاییه وضع کرده وکلا بدون داشتن پروانه وکالت و شرکت در آزمون نمی‌ توانند اقدام به تاسیس موسسه حقوقی کنند و چه برای تاسیس و چه برای انجام کارهای حقوقی و رسیدگی به پرونده ‌های کیفری در دادگاه، اخذ پروانه وکالت ضروری است.

طبق ماده ۵۵ قانون وکالت ارائه خدمات و تاسیس موسسه حقوقی بدون پروانه کار ممنوع است؛ ماده مذکور به این مسئله چنین اشاره می‌ کند: «وکلای معلق و اشخاص ممنوع ‌الوکاله و به طور کلی هر شخصی که دارای پروانه وکالت نباشد از هرگونه تظاهر و مداخله در عمل وکالت ممنوع است اعم از این‌که عناوین تدلیس از قبیل مشاور حقوق و غیره اختیار کند یا این‌ که به وسیله شرکت و سایر عقود یا عضویت در مؤسسات خود را اصیل دعوی قلمداد نماید متخلف از 1 ماه  الی6 ماه به حبس تأدیبی محکوم خواهد شد.» 

خوب است بدانید چنانچه یکی از وکلایی که جزو رؤسای شرکت است پس از پایان مهلت پروانه وکالت خود به تمدید آن اقدام نکند، دچار ناتوانی، بازنشستگی و... شود و یا حتی نخواهد عضو جمع رؤسا موسسه باشد، تنها تا ۶ ماه مهلت دارد برای خود جایگزین تعیین کند.

درصورتی که پس از این مدت به تعیین جایگزین اقدام نکند سایر رؤسا اختیار دارند حق وکیل رفته را پرداخت کرده و خود به جای او جایگزین تعیین کنند. اگر رؤسا نیز از این کار اجتناب کنند پس از ۲ ماه شرکت کامل منحل خواهد شد.

سخن نهایی

در این مقاله تلاش کردیم شما را با وظایف مؤسسات حقوقی، نحوه تاسیس آن ‌ها، شرایط مورد نیاز و مدارک لازم برای تاسیس این مجموعه‌ ها آشنا کنیم. گفتیم مؤسسات حقوقی از بین موضوعاتی چون دادن مشاوره حقوقی، رسیدگی به پرونده ‌های کیفری، رسیدگی به مشکلات خانوادگی و... موضوع موسسه خود را انتخاب و پس از آن نام مجموعه را با استفاده از معیارهای گفته شده تعیین می ‌کنند. همچنین اشاره کردیم وکلا بدون داشتن پروانه وکالت نیز می‌ توانند اقدام به تاسیس موسسه حقوقی کنند. امیدواریم این مطالب برای شما مفید واقع شده باشد.